Nieznana przyszłość przekaźników programowalnych

Fotolia
11.4.2018

Przekaźniki programowalne, zwane także przekaźnikami inteligentnymi, logicznymi lub po prostu ministerownikami, są w przemyśle stosowane od ponad 50 lat. Ich podstawowa funkcja to zastąpienie jednym urządzeniem kilku innych, takich jak liczniki, przekaźniki czasowe, termostaty itp. W układach automatyki przemysłowej wykorzystywane są do sterowania nie tylko maszynami i urządzeniami, ale także całymi procesami technologicznymi.

Procesy technologiczne,właśnie dzięki przekaźnikom, możemy programować zgodnie z naszymi potrzebami, realizując nawet do siedmiu zadań na jednym urządzeniu. Zaletą przekaźników jest to, że są one szybkie i łatwe w montażu (szyna DIN) w szafkach rozdzielczych. Pozwalają zmniejszyć liczbę komponentów, oszczędzając – i to znacznie – pracę przy okablowaniu i jednocześnie skracając czas pracy, zmniejszając ilość potencjalnych błędów. Stosowanie przekaźników pozwala na szybkie wprowadzanie zarówno poprawek w fazie testów, jak i modyfikacji w programiesterującym. Obecnie przekaźniki tworzą skomplikowane łańcuchy logiczne nowej ery – Fabryki 4.0. Ograniczają potrzebę ingerencji człowieka, znajdując także zastosowanie jako elementy instalacji inteligentnych domów, zaznaczając swoją obecność w nomenklaturze branżowej jako Domotyka.

Tanie i skomplikowane

Najprostsze przekaźniki programowalne oprócz obudowy, składają się z procesora, zasilacza, wejść i wyjść cyfrowych (dyskretnych). Bardziej skomplikowane przekaźniki wyposażone są jeszcze w porty komunikacyjne RS 232 i RS 485, panel operatorski (wyświetlacz LCD, coraz częściej dotykowy, klawiaturę), port Ethernet, gniazdo USB, czy slot zewnętrznej karty pamięci. Droższe ministerowniki pozwalają również na przetwarzanie sygnałów analogowych, jak na przykład temperatura, czy ciśnienie. Potrafią też pracować w trudnych warunkach, takich jak podwyższony poziom drgań, zakłócenia elekromagnetyczne, wysokie i niskie temperatury. Jeszcze bardziej skomplikowane przekaźniki pozwalają na modułową rozbudowę. Przykładem jest model nazwany KINCO z serii Mikro PLC oferowany przez firmę Lovato Electric. Urządzenie pozwala na dołożenie, w określonej konfiguracji i kolejności, aż ośmiu dodatkowych modułów zwiększając znacznie ilość wejść i wyjść, pozwalając na programowanie coraz to bardziej skomplikowanych procesów.

Cyfrowe i analogowe

Producenci oferują przekaźniki w kilku typach. Na przykład polski Relpol produkuje serię NEED w wersjach z ośmioma lub szesnastoma wejściami i odpowiednio czterema lub ośmioma wyjściami. Na rynku dostępne są także urządzenia ze znacznie większą liczbą wejść i wyjść. Przykładowo easy700 produkowany przez Moeller ma 24 wejścia i 16 wyjść. Przekaźniki easy800 można łączyć sieci Net uzyskując nawet więcej niż 300 wejść i wyjść cyfrowych. W ofercie firmy Aniro znajduje się także programowalny przekaźnik czasowy MPC-TPa-U240. Większość producentów proponuje też wersje na różne napięcia zasilające – od 12 do 230V na prąd stały lub zmienny. – Przekaźniki wyręczają nas wykonując codzienne powtarzalne czynności, wpływają na komfort naszego życia, generują oszczędności wynikające z automatyzacji, eliminacji czynnika zapominania oraz dostrajają pracę urządzeń do naszych wymogów – mówi Tomasz Jabłoński, asystent menagera produktu w firmie Aniro. Przekaźniki niegdyś stosowane były głównie do kontroli pasów transmisyjnych, wind, czy ruchomych schodów. Dziś pomagają zarządzać ogrzewaniem, wentylacją i oświetleniem nie tylko w fabrykach, ale i naszych domach, wykonując zaprogramowane zadania w określonych, cyklicznych odstępach czasowych, często zastępując droższe sterowniki PLC.

Przez komputer i smartfon

Powszechnie stosowane jest sterowanie przekaźnikami przy pomocy komputera. Można do tego wykorzystać dedykowany program pracujący na platformie Windows. Program – Easy-Soft oferuje się dla przekaźników easy. Również Relpol rekomenduje sterowanie przekaźnikami darmowym programem PCNEED. Pozwala on zaprogramować przekaźnik lub kartę pamięci w języku drabinkowym LAD oraz tekstowym STL. Lovato Electric dla swojego Mikro PLC rekomenduje drabinkowy LADDER lub programowanie w blokach funkcyjnych FBD. Wspomniany już programowalny przekaźnik czasowy MPC-TPa -U240 firmy Aniro cechuje się długim i niezawodnym działaniem, łatwością obsługi oraz kompatybilnością zarówno z komputerem, jak i smartfonem, gdzie za pomocą aplikacji TimeProg możemy wykonać szereg czynności, takich jak np.: konfiguracja bloków czasowych, podgląd stanu pracy, symulacja działania przygotowanych programów, stan styków itp. Program TrueRMS – zapewnia dokładność pomiaru napięcia wejściowego AC i napięć stałych DC, niezależnie od kształtu sinusoidy. – Decydując się na zakupy przekaźników powinniśmy też zwracać uwagę na oprogramowanie. Każdy z producentów dedykuje je specjalnie dla swoich produktów, ale czasem każe sobie za nie sporo płacić. W naszym przypadku program do ustawień i programowania jest częścią integralną Mikro PLC – mówi Lech Galant z Lovato Electric. Wszystkie programy mają swoją specyfikę, ale kto zapozna się z oprogramowaniem jednej firmy, nie powinien mieć większych kłopotów w posługiwaniu się programem innej.

Rozwiną się czy znikną

Zdania na temat tego, jaka jest przyszłość przekaźników programowalnych są podzielone. Tomasz Jabłoński z Aniro twierdzi, że obserwując tendencje rozwoju technologicznego, widać w nim rosnącą rolę przekaźników biorących udział w łączeniu Fabryki 4.0 i Domotyki z nadchodzącym standardem 5G i Internetu Rzeczy, który połączy elektroniczne urządzenia siecią wzajemnej korespondencji w zakresie bezproblemowej łączności wszystkich typów urządzeń. Nadchodząca, nowa generacja sieci 5G ma przy wykorzystaniu przekaźników o konkretnych, zróżnicowanych właściwościach, zezwalać na tworzenie inteligentniejszych obiektów. Pozwoli to obsługiwać wszystko od czujników i urządzeń wykonawczych po urządzenia użytkownika a nawet pojazdy. Dzięki opracowywanemu Internetowi Rzeczy nowatorskie aplikacje, takie jak inteligentne miasta, inteligentne sieci energetyczne, czy komunikacja pojazd-pojazd, stworzą nową jakość życia. Nowe przekaźniki wyposażane będą w funkcje poznawcze, w których dopracowywane są funkcje przekazywania informacji pomiędzy urządzeniami (D2D), znajdują wykorzystanie w różnego rodzaju profilowanych aplikacjach. Zastosowanie przekaźników, z konkretnymi Zaimplementowanymi funkcjami wspomagającymi buforowanie, prędkość i niezakłócany przesył danych, jest niezbędne dla wdrażania systemu 5G w życie. Jak widać przekaźniki zaznaczają swą rolę także w Gospodarce Zrównoważonego Rozwoju i tzw. Zielonej Komunikacji, przyczyniając się do wydajniejszego zużycia energii i redukcji ekspozycji ludzi na fale elektromagnetyczne. Lech Galant z Lovato Electric jest zdania, iż przekaźniki programowalne w obecnej formie nadal będą znajdować szerokie zastosowanie w prostych i mniej zaawansowanych układach automatyki, gdyż podlegają ciągłemu rozwojowi, jeśli chodzi o funkcjonalność, i stanowią alternatywę dla tradycyjnych komponentów automatyki, takich jak przekaźniki czasowe czy przekaźniki elektromagnetyczne.

O Autorze

Tagi artykułu

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę