Każda instalacja elektryczna musi spełniać odpowiednie wymagania techniczne i być zgodna z obowiązującymi w tym zakresie normami. Na instalacje elektryczne w zakładach przemysłowych należy patrzeć zarówno z punktu widzenia dostarczenia energii o odpowiednich parametrach do punktów odbioru, jak i zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i ich ochrony przed możliwością porażenia prądem elektrycznym.

Jednym z elementów, które mogą to zapewnić, jest profesjonalny montaż z wykorzystaniem komponentów mających niezbędne certyfikaty. Tylko w ten sposób można osiągnąć tzw. dopuszczalny poziom bezpieczeństwa. Tymi zagadnieniami zajmuje się Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (EU-OSHA) i jej krajowe odpowiedniki, np. w Polsce – Centralny Instytut Ochrony Pracy (CIOP). Na pewno warto zapoznać się z normą PN-HD 60364-4-41:2017-09 – wersja polska, w której w części 4-41 poruszono sprawy ochrony dla zapewnienia bezpieczeństwa, w tym ochrony przed porażeniem elektrycznym.

Zgodnie z badaniem rynku, przeprowadzonym przez Grupę IMARC, wielkość globalnego rynku akcesoriów do kabli osiągnęła w 2020 r. wartość 47,1 mld dolarów. W ocenie analityków w latach 2021–2026 rynek ten będzie rósł rocznie średnio o 6,6%. Nie jest jeszcze pewne, jak pandemia COVID-19 wpłynie na różne gałęzie przemysłu – odbiorców takich produktów.

Jak stwierdzono w raporcie, dzięki uprzemysłowieniu, szybkiej urbanizacji, rosnącej liczbie ludności na świecie i zwiększającemu się wykorzystaniu elektroniki użytkowej, obserwuje się znaczny wzrost zużycia energii. Służy to zwiększeniu zapotrzebowania na akcesoria do kabli. Niektórzy z głównych producentów w branży inwestują znaczne środki w działalność badawczo-rozwojową (R&D), aby poprawić jakość osprzętu kablowego i zapewnić mu dłuższą żywotność. Zgodnie z badaniem, akcesoria do kabli niskiego napięcia obecnie wyraźnie dominują na rynku.

Osprzęt instalacyjny

Instalacje elektryczne to jednak również osprzęt elektroinstalacyjny. To różne rodzaje gniazd, łączników oraz systemy mocowań, izolacji i również elementy maskujące. Na rynku mamy dostępny duży wybór takich elementów, w tym przeznaczonych do użytku w warunkach, jakie występują w obiektach przemysłowych.

Przykładem może być osprzęt siłowy wykorzystywany najczęściej w budownictwie przemysłowym. Nawet w tym zawężonym zakresie znajdziemy różnego rodzaju gniazda siłowe – stałe, przenośne, tablicowe – oraz odpowiednie do nich wtyczki. To również rozdzielacze siłowe i zwrotnice faz oraz zestawy instalacyjne. To też takie elementy, jak zatyczki, kołnierze, pokrywy i osłony wtyków.

Na rynku pojawiają się też nowości, jak choćby produkowana przez firmę PC Electric nowa seria gniazd i wtyczek przenośnych TOP TAURUS 2 ze skróconym czasem montażu dzięki bezśrubowemu mechanizmowi zamykania korpusu i beznarzędziowej zintegrowanej dławicy. Różne warianty kolorystyczne zapewniają łatwą identyfikację oraz eliminują ryzyko błędnego łączenia obwodów. Gniazda opcjonalnie można wyposażyć we wskaźnik LED obecności napięcia. Jak podaje producent, konstrukcja wskaźnika pozwala na wykonanie pomiaru rezystancji izolacji między przewodem fazowym a neutralnym (L-N) podczas badań kontrolno-pomiarowych.

Ten przykład pokazuje też, jakich funkcjonalności może dziś oczekiwać odbiorca takiego rodzaju osprzętu. Obecnie nowoczesną podstawą przy budowie instalacji elektrycznych jest wykorzystanie systemów prowadzenia kabli. Organizacja kabli i przewodów i ich odpowiednie ułożenie pozwala na szybszy montaż, a w przyszłości ułatwia prace naprawcze i remontowe. Oczywiście do tej grupy osprzętu należą też różnego typu rury elektroinstalacyjne i ochronne kabli itp. Często są one wykonane z PCV, ale w warunkach przemysłowych również z metalu. 

Do montażu służą systemy mocowań. Najpopularniejsze są kołki montażowe, ale coraz częściej stosuje się nieinwazyjne metody przytwierdzania do ścian, np. poprzez klejenie w niektórych systemach montażu. Patrząc szerzej na systemy prowadzenia kabli, możemy wyróżnić np. kanały: grzebieniowe, instalacyjne z tworzyw sztucznych, instalacyjne aluminiowe oraz korytka kablowe metalowe i korytka siatkowe metalowe.

Złączki i listwy zaciskowe

Także tu znajdziemy obecnie szeroki wybór produktów od różnych firm, w tym od polskich producentów wyrobów dla branży elektrotechnicznej, np. firmy POKÓJ S.E., która specjalizuje się w produkcji aparatury niskiego napięcia. Oferta firmy została poszerzona m.in. o przyłączeniowe listwy izolowane LPI do połączeń torów prądowych neutralnych i ochronnych. Występują one w dwóch odmianach, które umożliwiają podłączenie sześciu lub czternastu przewodów w różnych kolorach.

MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE

Elektrotechnika i technika łączeniowa

Dławnice kablowe – chronią i uszczelniają

Odpowiednie zabezpieczenie kabli i przewodów to podstawa ich długotrwałego użytkowania, ale również bezpieczeństwa użytkownika, który ma kontakt z danym urządzeniem i całą instalacją elektryczną. Funkcję taką pełnią m.in. dławnice kablowe, które dodatkowo zabezpieczają wnętrze obudowy, aby nie dostały się do niej żadne niepożądane elementy.

Raporty

Przemysł elektrotechniczny z niezłymi perspektywami na przyszłość [RAPORT]

Ponieważ produkty branży elektrotechnicznej są wykorzystywane przez większość sektorów przemysłowych, koniunktura tej branży jest dość mocno powiązana z ogólną sytuacją gospodarczą. Jak pokazują wyniki po trzech kwartałach 2021 r., zarówno globalny, jak i polski przemysł elektrotechniczny mają się dobrze z niezłymi perspektywami na najbliższą przyszłość – choć równocześnie z całkiem poważnymi zagrożeniami ze strony rosnących cen energii i ciągle niepewnej sytuacji pandemicznej.

Złączki wykorzystywane w instalacjach elektrycznych są grupą asortymentową o dość dużym zróżnicowaniu i przeznaczone do różnych zastosowań. Poza podstawowymi parametrami warto zwrócić uwagę np. na wykonanie z samogasnących tworzyw i klasy ich palności. Jedną z podstawowych cech jest oczywiście zakres dopuszczonych temperatur pracy. Przy wyborze konkretnych rozwiązań należy naturalnie zwrócić uwagę na takie dane techniczne, jak: wytrzymałość na napięcie znamionowe izolacji, rodzaj pokrycia torów prądowych, odporność na prądy pełzające i znamionowe napięcie udarowe. 

Poza różnego rodzaju listwami zaciskowymi gwintowymi na rynku dostępna jest duża oferta zacisków instalacyjnych typu szybkozłączka z różnymi liczbami torów. Producenci tej grupy złącz starają się zmniejszać ich rozmiary i oferować duże pojemności, żeby można było efektywnie i łatwo montować więcej przewodów w puszkach i skrzynkach przyłączeniowych. Dla przykładu, firma Wago zaprojektowała uniwersalną serię 2237 takich złączy, która w porównaniu z poprzednią ma mniejsze o 51% zapotrzebowanie na przestrzeń dzięki nowemu systemowi zacisków. Zminimalizowano też ryzyko uszkodzenia przewodów, a otwór inspekcyjny służy do umieszczenia różnych rodzajów sond.

Złączki i listwy zaciskowe to również dedykowane wyposażenie rozdzielnic NN. Znajdziemy wiele takich elementów przystosowanych do montażu na tzw. szynie DIN. Różne kolory listwy zaciskowej to wskazanie jej zastosowania, np. listwa zaciskowa w kolorze niebieskim służy do łączenia przewodów zerowych (przewodów neutralnych), a w kolorze żółtym – do łączenia przewodów ochronnych. Tak jest w przypadku listew zaciskowych do montażu na szynie TH35 firmy ELEKTRO-PLAST Nasielsk – jednego z największych w Polsce producentów w branży elektroinstalacyjnej. Listwy są zgodne z dyrektywą LVD – 2014/35/UE w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich, które odnoszą się do udostępniania na rynku sprzętu elektrycznego przewidzianego do stosowania w określonych granicach napięcia, i z dyrektywą RoHS – 2011/65/UE+ 2015/863/UE w sprawie ograniczenia stosowania niektórych niebezpiecznych substancji w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.

Bezpieczeństwo instalacji przede wszystkim

Powyższe akcesoria wpływają na bezpieczeństwo całej instalacji elektrycznej. Projekt wykonany w zgodzie ze standardami i przy wykorzystaniu dobrych materiałów i akcesoriów instalacyjnych to dużo mniejsze ryzyko wystąpienia zwarcia elektrycznego, a w efekcie pożaru. 

W ofertach wielu firm znajduje się usługa wykonania montażu instalacji elektrycznych w halach przemysłowych i zakładach produkcyjnych. W ramach takiej usługi proponuje się zaprojektowanie i wykonanie schematu instalacji oraz przeprowadzenie montażu, a po jego wykonaniu rozruch i opomiarowanie. Należy mieć na uwadze, że przepisy dotyczące instalacji osprzętu elektrycznego znajdują się w wielu aktach prawnych. Na przykład zgodnie z obowiązującymi przepisami nie można instalować opraw i osprzętu elektrycznego bezpośrednio na podłożu palnym, jeśli ich konstrukcja nie zabezpiecza podłoża przed zapaleniem. Wynika to z Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 nr 109 poz. 719.

Kupując elementy wykorzystywane do montażu instalacji elektrycznych, należy zawsze sprawdzać, czy mają one odpowiednie oznaczenia bezpieczeństwa, a producent powinien przedstawić deklaracje zgodności.